เสลดพังพอนเป็นสมุนไพรที่ในปัจจุบันไม่ค่อยถูกพูดถึงเท่าไหร่นัก แต่ในสมัยก่อนถ้าใครโดนผึ้งต่อยหรือโดนพิษจากแมลงก็จะต้องนึกถึงเสลดพังพอนเป็นอันดับแรก เพราะ เสลดพังพอน คือ สมุนไพรที่มีสรรพคุณเด่นในการช่วยถอนพิษจากแมลงกัดต่อยได้ดี นอกจากนี้แล้ว เสลดพังพอนยังมีประโยชน์อื่นๆ ที่ใช้เป็นยาสมุนไพรได้ และมีประโยชน์ต่อร่างกายเป็นอย่างมาก ในบทความนี้ Natural Soap Base จะพาไปรู้จักกับสมุนไพรชื่อแปลกชนิดนี้กันค่ะ
เสลดพังพอน คือ อะไร ? ใช้ถอนพิษอะไรได้บ้าง แถมยังเป็นสมุนไพรรักษาโรคผิวหนังได้ด้วย ?
รู้หรือไม่ว่าเสลดพังพอนเป็นพืชสมุนไพรที่มี 2 ชนิดคือ เสลดพังพอนตัวผู้ (Barleria lupulina Lindl.) และเสลดพังพอนตัวเมีย (Clinacanthus nutans (Burm.f) Lindau.) ทั้งยังสามารถเรียกชื่อได้หลายอย่าง โดยเสลดพังพอนตัวผู้มีชื่ออื่นๆ ว่า พิมเสนต้น, ทองระอา, ช้องระอา, ลิ้นงูเห่า, คันชั่ง, อังกาบ เป็นต้น ส่วนเสลดพังพอนตัวเมียบางที่ก็เรียกว่า พญายอ, พญาปล้องดำ, พญาปล้องทอง, หรือลิ้นมังกร และชื่ออื่นๆ แต่สรรพคุณที่เหมือนกันของเสลดพังพอน คือ สามารถถอนพิษต่างๆ ได้ โดยเฉพาะพิษจากสัตว์มีพิษและแมลงต่างๆ เช่น ตะขาบ แมงป่อง และงูมีพิษ คนไทยสมัยก่อนจึงนิยมปลูกไว้ตามบ้านเรือนนั่นเอง
ทั้งนี้ เสลดพังพอนตัวผู้จะมีสรรพคุณอ่อนกว่าตัวเมียเล็กน้อยและมีรสขมกว่า แต่ก็สามารถใช้ทดแทนกันได้ ซึ่งลักษณะภายนอกของเสลดพังพอนทั้งสองชนิดจะต่างกันดังนี้
เสลดพังพอนตัวผู้
- ลำต้นมีหนามยาว
- ก้านใบสีน้ำตาลแดง ใบสีเขียวเข้ม
- ดอกสีเหลือง
เสลดพังพอนตัวเมีย
- ลำต้นไม่มีหนาม
- ก้านใบและใบมีสีเขียวที่อ่อนกว่า
- ดอกสีแดงอมส้ม
สรรพคุณของ เสลดพังพอน คือ อะไร ?
ตอนนี้เราก็ได้รู้จักหน้าตาของเสลดพังพอนทั้งสองชนิดกันไปแล้ว มาดูกันค่ะว่า สมุนไพรชนิดนี้ มีสรรพคุณอย่างไร และใช้ประโยชน์ในด้านใดบ้าง
1. ถอนพิษ รักษาโรคผิวหนัง
เสลดพังพอน คือสมุนไพรถอนพิษชั้นยอด เพราะในใบเสลดพังพอนพบสารหลายชนิดที่สามารถลดอาการอักเสบได้ และในเสลดพังพอนตัวผู้ยังมีสารจำพวก Iridoid ที่ช่วยบรรเทาอาการอักเสบและต่อต้านเชื้อไวรัสต่างๆ ดังนั้น เสลดพังพอน สรรพคุณจึงสามารถนำมาใช้รักษาโรคงูสวัด โรคเริม และถอนพิษแมลงได้ รวมทั้งช่วยรักษาผิดผื่นและโรคผิวหนังอื่นๆ ได้ด้วย
2. ลดอาการปวด
นอกจากจะช่วยถอนพิษจากแมลงสัตว์กัดต่อยได้แล้ว เสลดพังพอน คือยาแก้ปวดชั้นดีด้วยเช่นกัน เพราะส่วนที่อยู่เหนือดินของต้นเสลดพังพอนมีสารที่ช่วยบรรเทาอาการปวดต่างๆ ได้โดยเฉพาะเมื่อโดนแมลงหรือสัตว์มีพิษกัดต่อย แต่ไม่สามรถใช้ลดอาการปวดที่เกิดจากการโดนความร้อนได้
3. ต้านเบาหวาน
เสลดพังพอน คือยาสมุนไพรพื้นบ้านที่ใช้ได้ทั้งภายนอกและภายใน ได้มีการศึกษาพบว่าเสลดพังพอนส่วนลำต้นเหนือดินมีสารสกัดที่มีคุณสมบัติช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดได้ จึงช่วยลดความเสี่ยงต่อการเป็นโรคเบาหวาน ทั้งยังมีฤทธิ์ลดการอักเสบเฉียบพลันและอาการอักเสบเรื้อรังได้โดยไม่ทำให้เกิดแผลในกระเพาะอาหารอีกด้วย
ชวนแวะช้อปกับ Natural Soap Base :
หากคุณกำลังมองหา “ผงสมุนไพร เสลดพังพอน” ที่ใช้ได้อย่างปลอดภัย ไร้กังวล ลองแวะมาชม มาเลือกซื้อสินค้าของเรากันได้ที่นี่เลยค่ะ
ผงสมุนไพร – สเลดพังพอน
ประโยชน์ของเสลดพังพอน
- ใบของเสลดพังพอน สามารถนำมาใช้ทำอาหารได้ โดยนิยมทำอาหารเมนูแกงต่างๆ เช่น แกงอ่อมใบเสลดพังพอน แกงแคใบเสลดพังพอน เป็นต้น
- เสลดพังพอน สรรพคุณใช้เป็นยาสมุนไพรรักษาอาการปวดฝี แก้ปวดจากอาการอักเสบ โดยนำใบเสลดพังพอนสด 1 กำมือโขลกให้ละเอียด แล้วนำมาพอกลงตรงที่มีฝีหรือตรงที่ปวดอักเสบเพื่อบรรเทาอาการ
- ถอนพิษแมลงกัดต่อย สามารถใช้วิธีเดียวกับการรักษาอาการปวดฝีได้ แต่ให้คั้นเอาเฉพาะน้ำมาทาบริเวณที่โดนแมลงหรือสัตว์มีพิษกัดต่อย
- เสลดพังพอนสามารถใช้ในการรักษาสิว ลดผดผื่นและผื่นคัน รวมทั้งช่วยรักษาโรคผิวหนังอื่นๆ ได้โดยนำมาดองเหล้าและผสมกับดินสอพองที่มีสรรพคุณช่วยเสริมฤทธิ์กันก็จะทำให้สิวและผิดผื่นลดลง
- ปลูกไว้รอบบ้านเป็นไม้ประดับตกแต่งเพื่อความสวยงามและช่วยป้องกันสัตว์มีพิษต่างๆ
ข้อควรระวัง
สตรีมีครรภ์ควรหลีกเลี่ยงการกินเสลดพังพอน และบุคคลที่มีร่างกายปกติควรกินในปริมาณที่พอเหมาะและไม่กินเป็นยาสมุนไพรต่อเนื่องนานเกินไป และในการใช้ใบเสลดพังพอนสำหรับรักษาอาการภายนอกควรล้างให้สะอาดก่อนทุกครั้งเพื่อป้องกันแผลติดเชื้อและควรเปลี่ยนใบเสลดพังพอนที่ประคบทุกวันเพื่อความสะอาดปลอดภัย
เสลดพังพอน คือพืชสมุนไพรที่มีความน่าสนใจอีกชนิดหนึ่งโดยเฉพาะสรรพคุณเด่นที่สามารถใช้ถอนพิษแมลงกัดต่อยได้อย่างทันท่วงที และเสลดพังพอน สรรพคุณยังเป็นสมุนไพรที่ใช้บำรุงผิว แก้ผดผื่นคันต่างๆ และมีสรรพคุณลดสิวได้เช่นเดียวกับทองพันชั่ง และยังเป็นพืชพรรณพื้นบ้านที่ใช้ทำอาหารได้ด้วย ทั้งนี้ ไม่ว่าจะเป็นเสลดพังพอนตัวผู้หรือเสลดพังพอนตัวเมียก็มีประโยชน์ที่ไม่ต่างกัน แต่ถ้าใครเน้นรักษาโรคผิวหนัง เช่น โรคเริมหรืองูสวัด ก็แนะนำให้ใช้เสลดพังพอนตัวผู้นะคะ แต่ถ้าต้องการเน้นเรื่องบำรุงผิวก็ต้องเป็นเสลดพังพอนตัวเมียเลยค่ะ
“มองหา เบสสบู่ สินค้าเกี่ยวกับสบู่ อุปกรณ์ทำสบู่ สนใจผลิตสบู่ ทำ OEM, ODM ลองทักมาคุยกับเราได้เลย ยินดีให้คำปรึกษาค่ะ”
อ้างอิงข้อมูลบางส่วนจาก : disthai.com, arit.kpru.ac.th, pharmacy.su.ac.th
Featured Image Credit : freepik.com/khwantima
